WIEŻE towarzyszą miastom od początku cywilizacji. Ich wznoszenie bywało motywowane żądzą władzy, pychą – wieża Babel, rywalizacją – Burj Kalifa, ale przede wszystkim potrzebą ochrony – latarnie morskie, wieże obronne.
Dawne panoramy miast były pełne wież kościelnych, wież ratuszowych, zamkowych, baszt i bram. Dziś coraz częściej zastępowane są potężnymi szklanymi wysokościowcami o zbliżonej architekturze. Przed wiekami kierunek i czas wyznaczały wieże. Wędrowiec, dostrzegając je w oddali, nabierał sił do ostatniego etapu marszu. Głos dzwonów informował o porze dnia, wzywał na modły, ostrzegał przed niebezpieczeństwem lub oznajmiał radosne wydarzenie. Czuwający na wieżach strażnicy spostrzegali zbliżające się zagrożenie i wzywali obrońców na mury.
W Szczecinie mamy tylko 4 budynki powyżej 50 metrów. Nie liczymy tutaj kościołów, wież zabytkowych budynków (np. w Urzędzie Wojewódzkim i rektoracie PUM), elewatora czy takich konstrukcji jak kominy, maszty i suwnice. Najwyższa od niedawna jest Hanza Tower – 104 metry. Pazim ma ok. 92 metry, a wraz z masztem na dachu – 114. Dawny biurowiec TVP, który ma zostać przebudowany na apartamentowiec Sky Garden, ma 65 metrów. Wieżowiec Widok przy ul. Bandurskiego liczy sobie 55 metrów wysokości.
BIG TOWER – dla ludzi o mocnych nerwach
Najwyższy Bungee Jumping jest w Chinach? Już nie! Big Tower w Szczecinie to najwyższy na świecie obiekt do skoków rope jump!
Wieża Macau ma 233 m i jest przeznaczona do skoków na bungee. Szczecińska Big Tower jest wyższa – ma 252 m i można wykonywać z niej tzw. rope jump. Chodzi o opatentowaną technikę oddawania skoków z wysokości, z układem asekuracyjnym z lin dynamicznych oraz bloczka. Układ, w jakim umocowane są liny, zapewnia wysoki standard bezpieczeństwa i rozkłada siły generowane podczas skoku (co redukuje przeciążenia). Swobodne spadanie przy rope jump trwa znacznie dłużej niż w przypadku bungee, aż ok. 8 s. !
Fabryka chemiczna w Żydowcach, produkująca włókna wiskozowe służące do wytwarzania sztucznego jedwabiu, działała od 1903 r. Po wojnie zniszczoną i ograbioną z maszyn fabrykę odbudowali Polacy. Nazwano ja Zakłady Chemiczne „Chemitex-Wiskord”. Od 1948 r. zakład produkował włókna wiskozowe, polipropylenowe a potem kultowe kasety magnetofonowe. w 2000 r. sąd ogłosił upadłość zakładu. Należący do dawnej fabryki komin jest najwyższą budowlą w Szczecinie. Został zbudowany w 1979 r.
Pazim i kawa na 22 piętrze
Budowa Pazimu na placu Rodła rozpoczęła się w 1990 roku i trwała zaledwie dwa lata. Był to pierwszy tak duży i reprezentacyjny obiekt na Pomorzu Zachodnim. Najwyższą jego część mieszkańcy nazwali termosem. Pazim tworzy kompleks pełniący funkcje biurowca, centrum bankowego i handlowego oraz hotelu. Wysokość budynku to 92 m, a razem z masztem antenowym mierzy 128 m (113 m). Został zaprojektowany przez architekta Miljenkę Dumencicia.
W części biurowej swoje siedziby mają takie firmy jak: Unity Line, która zajmuje się bałtyckimi przewozami promowymi, swoją regionalną siedzibę ma także TVN24, a największą część zajmuje Polska Żegluga Morska, która ma w budynku Pazim swoją główną siedzibę. Na ostatnim 22 piętrze można napić się kawy w kawiarni Café 22. W skład kompleksu Pazim wchodzi także czterogwiazdkowy Radisson Blu Hotel.
Taras widokowy na wieży bazyliki archikatedralnej pw. św. Jakuba Apostoła
Katedra ma 110,18 m wysokości. Jest drugą co do wysokości świątynią w Polsce (bazylika w Licheniu ma 141,5 m). Wieża kościoła ma ponad 110 metrów, ale punkt widokowy znajduje się na wysokości 56 metrów. Z góry, przy dobrej widoczności, można podziwiać panoramę na odległość do 40 kilometrów. Widać z niego panoramę Szczecina, jego okolicę aż po Stargard, Gryfino i fragment Niemiec.
Hanza Tower– wieżowiec przy al. Wyzwolenia 50 liczy sobie 104 m. Nazwa obiektu nawiązuje do świetności średniowiecznej Hanzy do której należało miasto. Budowa rozpoczęła się w 2011 i po wielu przerwach i zmianach w projekcie miała zakończyć się do końca 2020 r., jednak termin przedłużono do końca marca 2021 r. Udostępnienie lokali zaplanowano na koniec maja 2021 r. Koszt inwestycji wyniesie 150–200 mln zł. Pierwotnie wieżowiec miał pełnić tylko funkcję biurową, jednak zrezygnowano z części pomieszczeń biurowych na rzecz mieszkań pod wynajem. Koncepcję architektoniczną budynku opracowała pracownia Laguarda Low ze Stanów Zjednoczonych. Projekt budowlany wykonała szczecińska firma Urbicon. Hanza Tower ma 104 metry wysokości. Jego powierzchnia użytkowa wynosi 54 tys. m², w tym: powierzchnia mieszkalna ok. 21 tys. m², a pow. handlowo-usługowa ok. 18 tys. m². Budynek ma 27 kondygnacji nadziemnych i 3 kondygnacje podziemne. W niższej (i szerszej) części budynku znajdować się będą pomieszczenia handlowe, biurowe i usługowe. Wyższa część budynku zostanie przeznaczona na 480 lokali mieszkalnych (apartamentów) o powierzchni od 24 do 220 m². W części podziemnej znajdzie się prawie 400 miejsc parkingowych.
Sky Garden, dawniej Wieżowiec Polskiego Radia i Telewizji – 18-kondygnacyjny wieżowiec w Szczecinie, wzniesiony w latach 1972–1975, oddany do użytku w 1980 roku z przeznaczeniem dla Radia Szczecin i szczecińskiego oddziału Telewizji Polskiej. Do czasu zbudowania Pazimu w 1992 roku był najwyższym budynkiem w mieście. We wrześniu 2020 r. rozpoczęto prace budowlane mające na celu przebudowę budynku na apartamentowiec.
Media: radio i telewizja, z wieżowca wyprowadziły się w 2004 roku i od tego czasu budynek był przeznaczony na sprzedaż a pomieszczenia wynajmowane były prywatnym firmom. Dopiero w 2015 r., został sprzedany. W 2019 roku Idea Inwest zaprezentowała projekt nowego Sky Garden wykonany przez szczecińskie biuro architektoniczne „Projektownia”. Projekt zakłada, że przy dwóch zewnętrznych ścianach oraz na dachu zostaną dobudowane tarasy o powierzchni od 8 do 71 metrów kwadratowych, a sam budynek będzie miał nieregularną formę. Sam wieżowiec ma być także wyższy. Z obecnych 65 metrów poprzez dobudowę tarasu ma mieć 72 metry. Projekt zakłada powstanie 114 apartamentów z liczbą pokoi od 2 do 5. Optymistyczne plany zakładają oddanie budynku w drugiej połowie 2022 roku.
Pomorski Uniwersytet Medyczny (PUM)
Rektorat PUM powstał w latach 1901-1904 wg projektu Wilhelma Meyera-Schwartau, jako siedziba administracji miasta. swoje miejsce znalazły w nim Miejska Kasa Oszczędności, Urząd Stanu Cywilnego, Sąd Gospodarczy i policja miejska. Zaprojektowany został w stylu północno – niemieckiego renesansu. Wieża budynku liczy 68 m. Budynek przetrwał bombardowania II wojny światowej. W 1948 roku uruchomiono tu Akademię Lekarską, którą rok później zmieniono na Pomorską Akademię Medyczną, która od 2010 r. funkcjonuje jako Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie.
Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego
Monumentalny gmach Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego należy do jednych z najbardziej reprezentacyjnych budynków Szczecina. Neorenesansowy kompleks gmachów zbudowano wg koncepcji Paula Kieszkego i proj. Lehmgrübnera w latach 1906-1911.
Główny gmach środkowy, składa się z pięciu skrzydeł, z dwoma prostokątnymi dziedzińcami wewnątrz. Posiada dwie wieże o wysokości ok. 60 m. Południowa zwieńczona jest hełmem z postacią marynarza opartego na kotwicy. Północna zwana żeglarską do ostatniej wojny służyła do wywieszania znaków nawigacyjnych, a opadająca w samo południe kula sygnalizowała załogom statków w porcie dokładnie godzinę 12.00. W wieży południowej z wieńczącym ją marynarzem umieszczono gipsowe odlewy wszystkich rzeźbionych detali elewacji, na wypadek konieczności ich odtworzenia wskutek zniszczenia. Architektura budynku wraz z wystrojem zewnętrznym przetrwała do dziś praktycznie w niezmienionym stanie. Jedną z atrakcji jest możliwość zwiedzania gmachu. W urzędzie opracowane są trzy trasy wycieczkowe obejmujące ciekawostki zabytkowe, wieże, tarasy widokowe, sale z ekspozycją detali architektonicznych, a nawet podziemia urzędu.
Wheel of Szczecin – to największy diabelski młyn w Polsce. Ma prawie 55 metrów wysokości i waży ponad 350 ton!
Konstrukcja jest największą tego rodzaju, która do tej pory gościła w Szczecinie. Pierwszy raz pojawiła się na Łasztowni w czasie Dni Morza 2019. Diabelski młyn cieszył się tak dużym powodzeniem, że został w Szczecinie dłużej, niż planowano. Młyn ma 42 kabiny. Jeden kurs to Dwa okrążenia, które trwają ok. 10 min
Tekst i fot. Magdalena Olejniczak