Tak dziwnego lasu nie ma w całej Polsce, a może i nawet na całym świecie. Zaledwie 35 km od Szczecina, w Nowym Czarnowie, parę kilometrów od Gryfina, nieopodal Elektrowni „Dolna Odra” rośnie wyjątkowa pomnik przyrody – Krzywy Las.
Jest to skupisko ponad 50 zdeformowanych sosen, kiedyś było ich znacznie więcej. Krzywy Las nie jest duży powierzchniowo. Mieści się na obszarze zaledwie 0,3 ha. Tuż nad ziemią pień zamiast rosnąć pionowo – skręca pod kątem 90 stopni i wygina się szerokim łukiem ku górze. Wszystkie pnie wygięte są w kierunku północnym. Wokół tego miejsca rosną proste sosny, co sugeruje, że ktoś kiedyś musiał się przyczynić do pokrzywienia drzew.
Krzywy Las
Informację o krzywym lesie pojawiły się na całym świecie m.in w amerykańskim The New York Times, brytyjskim Daily Mail, włoskiej La Republika ale także w największych polskich mediach. Na temat powstania tego lasu niewiele wiadomo. Jednak istnieje wiele hipotez próbujących wytłumaczyć to niezwykłe zjawisko. Może odpowiedz kryje się w lokalnych legendach? W końcu zawsze jest w nich ziarno prawdy.
Legendy
Niektórzy sądzą, że skrzywienie drzew mogły sprawić krzyżujące się pod nim cieki wodne, inni, że jest to magiczne miejsce mocy, a jeszcze inni, że we wszystkim musieli mieć swój udział kosmici. A może to wyjątkowo mroźna i śnieżna zima przegięła drzewka do ziemi. Inna teoria głosi, że w 1945 roku przejeżdżały tamtędy czołgi, które najechały na młodą wówczas plantację i tak powyginały młode sosny, że nie było one już w stanie rosnąć prosto jak pozostałe drzewa. Ale o tym więcej podczas wycieczki 😊
Jaka jest prawda?
Tego nikt do końca nie wie. Czy deformacja sosen była zamierzona? Z pewnością, taki charakter krzywizn pni sosny pospolitej jest bardzo rzadko spotykany. Widać na nich wyraźnie, że powstały w wyniku mechanicznych uszkodzeń. Drzewa zostały posadzone najprawdopodobniej w 1934 roku przez miejscowych rzemieślników. Przycinali oni pień drzewa i obcinali gałęzie tak, że została tylko jednak rosnąca w bok. Z czasem zaczęła ona rosnąć do góry, zastępując pień. Wszystkie te zabiegi były po to, aby uzyskać tzw. krzywulce, czyli wygięte kawałki drzew. W gospodarce leśnej, znane są przypadki specjalnego uszkadzania i późniejszej hodowli drzew nienaturalnie wygiętych do specjalnych zastosowań, na przykład do budowy łodzi, mebli, kadzi itp.
Krzywy Las jest też urokliwy w zimie
W okolicy przed wojną istniał zakład produkujący sanie, więc jest całkiem możliwe, że krzywe sosny miały być przeznaczone na płozy sań. Niestety, wojna pokrzyżowała plany – stolarze porzucili swoje zakłady, a las rósł dalej.
Poprzez zbadanie słojów można było określić, że drzewka zostały przycięte w wieku około 7-10 lat. Sosny pomimo swojego wieku są dość niskie, żadna nie przekracza 15 metrów wysokości. Istnieje jeszcze teza, że ziarna krzywych sosen zostały odpowiednio zmutowane, jednak nie zostało to do tej pory potwierdzone przez leśników.
Krzywy Las umiera – co dalej?
Wszystkie drzewa w Krzywym lesie są wygięte w tym samym kierunku
Coraz częściej słyszymy narzekania turystów na zmniejszającą się ilość drzew. Krzywy Las ma już swoje lata i powoli zaczyna zamierać. Z roku na rok widać coraz więcej martwych i powalonych drzew. W ramach porozumienia Gminy Gryfino, Polskiej Grupy Energetycznej i Lasów Państwowych, Krzywy Las zostaje poddany rewitalizacji. Podjęta zostaje m.in. próba zwiększenia substancji materialnej Krzywego Lasu poprzez nasadzenia zastępcze. Obok Krzywego Lasu powstają 2 obszary z nowymi nasadzeniami. Na pierwszej plantacji drzewa zostaną posadzone z nasion pozyskanych z krzywych sosen, gdzie nie będzie żadnej ingerencji fizycznej człowieka w proces wzrostu. Na drugim obszarze również z nasion z krzywego lasu, sosny będą kształtowane i kontrolowane przez leśników. W pierwszej turze 24 listopada 2021 roku zasadzono 1000 szt. Gdy tylko podrosną, leśnicy poddadzą je procesowi krzywienia.
Dzięki tym działaniom odpowiemy może uda się odpowiedzieć na pytanie – jak rzeczywiście powstał ten magiczny las? Czy las zawdzięczamy ludziom czy naturze?
Więcej informacji znajduje się na stronie poświęconej Krzywemu Lasowi www.krzywylas.pl oraz oczywiście podczas wycieczek z nami!
